Segeswannen

Eerste poging tot stafrijm

Jûn jouwe de fûgels lûd
De njoere syn twa
Yn tsjinst fan’e Tsjoender
en tsjuster harren wjukken
Skylk op syn skouders
in skoandere dei ta in ein
Reauntsjend sil sy krasse
oer’t riuwen fan de dizen
De segeswannen fleane út
Smoarns ier op’e dei
Dan griist galgegast
oer de goadekobben’s lot
Hy ferbyt him om heug
Mar mear noch om meug

letterlijke vertaling

Vanavond geven de vogels geluid
De enge zijn twee
Yn dienst van de magier
en duister hun vleugels
straks op zijn schouders
in mooie dag ten einde
fluisterend zullen ze krassen
over het rijgen van de dijzen
De zege swanen vliegen uit
’s morgens vroeg in de dag
Dan gruweld galgengast 
over de godenmeeuwen hun lot
Hy verbijt hem dan om Heug
Mar meer nog om Meug

Natuurlijk is deze eerste poging tot het maken van een stafrijm niet perfect.

Maar het smaakt naar meer.
En het is een leuke introductie tot het vertellen over de raven van een oude god. 

 

Hugr & Munr

De oud noorse namen van de twee raven zijn Huginn en Muninn welke afkomstig zijn van de oude germaanse woorden “hugr” en “munr”
Die woorden kennen we tegenwoordig nog als “heugen” en “menen” maar dat rijmt niet lekker.
In de stafrijm heb ik voor “heug en meug” gekozen omdat het rijmt, maar “meug” komt niet van van “munr”.
“heug wel van Hugr”.

Hugr
Dit woord kennen we nog als heugen waar we doorgaans geheugen mee bedoelen maar wat in de context van de twee raven wellicht eerder in de buurt komt van verheugen. Het heeft met onze geest te maken maar lijkt in tegenstelling tot munr meer met het gevoel en intuitie te maken. Het verwante Angelsakische woord hyge betekend naast gedachte ook hart, trots, en gemoed.

Munr
Munr kennen we tegenwoordig nog als menen en betekende ook zoiets als denken en herinneren
De namen van de twee raven worden tegenwoordig vertaald als gedachte en geheugen. 
Dat is academische consensus.
Maar…

 

Hersenhelften

Onze hersenen hebben een rechter en een linker helft, en die doen niet allebij exact hetzelfde.
Het is zelfs zo dat wanneer de communiactie tussen de twee helften wordt doorgesneden, de patient in kwestie daarna twee verschillende persoonlijkheden heeft.
De rechter hersenhelft behandeld dingen als taal, rekenen, en schrijven.
De linker hersenhelft heeft meer interesse in creatieve dingen.
Je zou kunnen zeggen dat de ene kant vrij analytisch is terwijl de andere kant het leven meer intiutief benaderd.
Wanneer je je gedachten deelt met een ander, is het in principe je linker hersenhelft die de rechter hersenhelft aan het interpreteren is.

Uit de noorse mythologie weten we dat de twee raven over de wereld vliegen. Bij thuiskomst landden ze op de schouders van Odin en informeren ze hem over alles dat er speelt in de wereld.
De twee vogels zijn vrij duidelijk representaies van zijn geest.
Je snapt waar ik heen wil:
Stellig zeggen dat Huginn en Muninn representaties zijn van onze twee hersenhelften is me iets te brutaal…

Maar het past wel erg lekker…

Hugr en Munr: Heugen en Menen? Intutief en analytisch? Ik denk het wel…

Samenwerken met wolven

Naast twee raven heeft Odin ook twee wolven. En dit is interessant want het is meerdere malen geobserveerd in het wild dat raven en wolven samenwerken.
Raven zijn niet sterk genoeg om grote prooidieren neer te halen, en het grootste probleem van wolven is weten waar de prooi is; Het is niet ongewoon voor wolven om soms dagen of zelfs weken niet te eten, mede omdat ze geen prooi kunnen vinden.
Raven zijn zo intelligent dat ze het voor elkaar krijgen om met Wolven te communiceren en ze naar prooi toe te leiden.
Wanneer de wolven de prooi hebben gedood gebeurd er weer iets opmerkelijks; de wolven staan het toe dat de raven mee pikken van het karkas.

Wanneer je weet dat Odin een legeraanvoerder is en zijn raven symbolen zijn van de geest; en Odin’s krijgers zich identificeerden met wolven; dan kom je vast tot de zelfde conclusie als ik:
Dat is geen toeval.

Terugkeer van Raven

In ons gedicht “griist” Odin en “ferbyt” hij zich iedere dag als zijn Raven uitvliegen.
De mythologie vertelt ons dat dit is omdat hij vreest dat de raven ooit niet zullen terugkeren.
Hij vreest voor Huginn, maar meer nog voor Muninn.

Hij vreest voor datgene dat ons allemaal gaat overkomen: het aftakelen van onze geest.
Hij lijkt het meeste te vrezen voor de aftakeling van zijn analytische geest, wat erg typisch is gezien het feit dat hij zelf zo ver ging als het opofferen van een oog om meer kennis te vergaren.

Het is wellicht leuk om te noemen dat men vaak Raven mee namen op zee. 
Als men wou weten of ze dicht bij land in de buurt waren lieten ze een raaf vrij; deze raaf vloog dan hoog in de lucht, en als hij terug kwam was dit een teken dat er geen land in de buurt was. 
Als de raaf echter wegvloog in een bepaalde richting, en niet weer terug kwam, dan wist de bemanning dat er land was en in welke richting.